Nếu bạn là một người yêu thích bóng đá đẹp và những pha phối hợp nhuần nhuyễn giữa các cầu thủ, bạn sẽ không xa lạ với chiến thuật Tiki Taka. Với chiến thuật này, Barca và Tây Ban Nha đã từng có giai đoạn thống trị làng túc cầu. Ngay bây giờ, hãy cùng BLV Tạ Biên Cương nhìn lại lối đá ấn tượng này nhé!
Khái quát về chiến thuật Tiki Taka
Chiến thuật Tiki Taka hay Tiqui-taca là một phong cách chơi bóng đá đặc trưng bởi những đường chuyền và chuyển động ngắn. Đội bóng sẽ di chuyển bóng qua nhiều vị trí khác nhau và duy trì quyền kiểm soát. Phong cách này chủ yếu gắn liền với đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha kể từ năm 2006 bởi các HLV lý Luis Aragonés và Vicente del Bosque.
Chiến thuật Tiki Taka cuối cùng đã được câu lạc bộ Barcelona áp dụng từ năm 2009, đặc biệt là dưới thời HLV Pep Guardiola. Tuy nhiên, Guardiola đã tách mình và câu lạc bộ ra khỏi phong cách này. Ông nói: “Tôi ghét tất cả những đường chuyền chỉ vì nó. Barça không chơi tiki-taka!. Bạn phải chuyền bóng bằng một ý định rõ ràng, với mục đích biến nó thành bàn thắng.”
Sự phát triển và ảnh hưởng của chiến thuật Tiki Taka bắt nguồn từ nhiệm kỳ huấn luyện viên của Johan Cruyff vào đầu những năm 1990 cho đến nay. Bàn thắng đầu tiên được tạo ra bởi hệ thống này thuộc về Sergio Ramos trong trận đấu vòng loại UEFA Euro 2008, diễn ra tại Aarhus (Đan Mạch) vào ngày 13 tháng 10 năm 2007. Bàn thắng đó có sự tham gia của 9 cầu thủ thực hiện 28 đường chuyền với 65 lần chạm bóng trong 75 giây.
Tiền thân của Tiki Taka
Trước khi chiến thuật Tiki Taka ra đời, những chiến thuật trước đó cũng đạt được thành công nhờ sự hoàn hảo chưa từng có trong việc chuyền và di chuyển không bóng. Nó bao gồm Schalker Kreisel, thứ bóng đá đã giúp Schalke 04 giành được 6 chức vô địch Đức từ năm 1934 đến năm 1942. Bên cạnh đó là Bóng đá tổng lực được Ajax Amsterdam và đội tuyển quốc gia Hà Lan sử dụng trong những năm 1970.
Theo tin thể thao, HLV Angelo Niculescu đã áp dụng một phong cách cũng được coi là tiền thân của chiến thuật Tiki Taka. Đội sẽ cố gắng giữ bóng lâu nhất có thể, sử dụng các đường chuyền ngắn và lặp đi lặp lại cho đến khi phát hiện ra sơ hở của hàng phòng ngự đối phương. Sử dụng chiến thuật này, ông đã biến đổi đội tuyển quốc gia Romania và giúp họ vượt qua vòng loại World Cup 1970 ở Mexico sau 32 năm vắng bóng.
Nguồn gốc và sự phát triển của Tiki Taka
Cuối cùng chúng ta sẽ cùng nhìn lại sự phát triển của chiến thuật Tiki Taka mạnh mẽ như thế nào.
Xem thêm:
- Giải K League 2 Hàn Quốc: Những thông tin thú vị
- Xếp hạng bóng đá châu Á – Những đội tuyển hàng đầu
Chiến thuật Tiki Taka tại Barcelona
Nguồn gốc của những gì sẽ phát triển thành chiến thuật Tiki Taka bắt đầu được Johan Cruyff thực hiện khi huấn luyện Barcelona từ năm 1988 đến năm 1996. Phong cách đó tiếp tục phát triển dưới thời các HLV người Hà Lan là Louis van Gaal và Frank Rijkaard.
Sau đó Pep Guardiola dẫn dắt Barcelona từ năm 2008 đến 2012 và giành 14 danh hiệu. Dưới sự hướng dẫn của ông, chiến thuật Tiki Taka đã được thành lập. Điều này một phần là do khả năng huấn luyện có tầm nhìn của Guardiola, một phần là do một thế hệ cầu thủ đặc biệt.
Chiến thuật này chia sẻ nguyên tắc của Bóng đá Tổng lực Hà Lan là tuyến phòng ngự dâng cao, hoán đổi vị trí và sử dụng quyền kiểm soát bóng để kiểm soát trận đấu.Chiến thuật Tiki Taka tách khỏi nguồn gốc Bóng đá tổng lực bằng cách phụ thuộc mọi thứ vào đường chuyền.
Guardiola sử dụng cầu thủ ở vị trí số 9 ảo để giữ bóng di chuyển nhịp nhàng từ các góc khác nhau. Ông ấy sử dụng hậu vệ cánh cao hơn, chọn các tiền vệ ở hàng thủ để khai thác khả năng chuyền bóng của họ. Ông cũng buộc thủ môn phải chơi bóng từ phía sau.
Nguyên tắc của chiến thuật Tiki Taka là sử dụng không gian hiệu quả. Các đội phải thu hẹp không gian chơi khi phòng thủ và phải mở rộng không gian chơi rộng hơn khi tấn công. Mục tiêu là thực hiện những đường chuyền nhanh và ngắn cho đến khi đối thủ bị mất vị trí để tạo ra khoảng trống.
Pep cũng sử dụng khái niệm chơi theo vị trí. Nói một cách đơn giản là sân được chia thành các khu vực khác nhau. Khi đó không quá 2 cầu thủ chiếm cùng một đường theo chiều dọc và không quá 3 cầu thủ chiếm cùng một đường theo chiều ngang. Guardiola huấn luyện các cầu thủ của mình bằng cách vẽ các đường trên sân tập để chỉ cho các cầu thủ khu vực đó là gì.
Quá trình huấn luyện này khiến các cầu thủ có bản năng tìm ra khu vực mà họ có thể nhận hoặc thực hiện đường chuyền. Vì vậy, đối với một người bình thường, nó giống như chuyền bóng và giữ bóng. Thực ra nó đã được tính toán khá kỹ lưỡng.
Đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha
Raphael Honigstein mô tả chiến thuật Tiki Taka được đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha thi đấu tại World Cup 2010 là một phong cách cấp tiến chỉ phát triển trong suốt 4 năm. Luis Aragonés và Vicente del Bosque đã áp dụng thành công phong cách Tiki Taka ở đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha.
Trong nhiệm kỳ của họ, Tây Ban Nha đã giành được ba danh hiệu lớn liên tiếp: Euro 2008 (dưới thời Aragonés), FIFA World Cup 2010 và Euro 2012 (dưới thời del Bosque).
Như vậy BLV Tạ Biên Cương đã cùng các bạn tìm hiểu chi tiết chiến thuật Tiki Taka. Hãy theo dõi chúng tôi mỗi ngày để đón đọc những bài viết chất lượng khác.